Różnice między dramatem antycznym a szekspirowskim

Sprawdź różnice między dramatem antycznym a szekspirowskim >>

Dramat

Dramat to właściwie rodzaj sztuki na pograniczu granicy teatru i literatury.
Dramat w obszarze słownym jest zaliczany do literatury, lecz w realizacji do sztuki teatralnej. Dramaty, które da się wystawić mogą być wspaniałym widowiskiem, a nawet polem do dyskusji, np. Dziady Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka.
W dramacie nie występuje podmiot literacki albo jego rola jest znacznie ograniczona. Świat przedstawiony opisują jedynie słowa oraz działania postaci.
W klasycznym dramacie występuje wyraźnie zarysowana akcja o ustalonym przebiegu. Składa się z następujących elementów: wstęp, rozwinięcie, perypetie, punkt zwrotny, rozwiązanie.

Dramat antyczny

Dramat antyczny jest najwcześniejszą postacią dramatu. Swe początki miał w V wieku p.n.e. w Grecji. Pierwowzorem dla niego były obrzędy religijne. Z nich powstała tragedia, komedia oraz dramat satyrowy.
Tragedia swoje początki ma w dytyrambie (pieśń chóralna na cześć boga Dionizosa). Najpierw wprowadzano przedownika chóru, później rozpoczynała się narracja oraz przedstawienie.

W dramacie antycznym występuje bohater tragiczny. Staje od przed wyborem, który bez względu na jego decyzję będzie dla niego tragiczny w skutkach. Przyczyną tego zawsze jest ciążące nad nim fatum, czyli los od którego nie ma odwrotu.

Przykładem bohatera tragicznego może być Antygona. Musiała wybierać pomiędzy prawem boskim (nakazującym jej pochowanie brata zgodnie z tradycją religijną) a prawem ludzkim (prawem wyznaczonym przez Kreona). W efekcie Antygona chowa brata zgodnie z własnym sumieniem i w ostatnim akcie ginie.
W dramacie antycznym obowiązuje zasada trzech jedności
– akcji-akcja toczy się wokół jednego tematu i wątku
– czasu – akcja dramatu nie trwał dłużej niż 24 godziny
– miejsca – toczy się w jednym miejscu, zazwyczaj przed pałacem królewskim

Dramat szekspirowski

Za twórcę dramatu szekspirowskiego uznaje się Williama Szekspira. Jego najsłynniejsze dzieła to: Makbet, Romeo i Julia, Hamlet, Otello, Król Lear
Cechy dramatu szekspirowskiego:
• akcja jest wielowątkowa,
• różne miejsca akcji
• czas akcji rzadko pokrywa się z czasem fabuły
• czas akcji może zostać rozciągnięty na lata
• brak chóru
• zmienność nastoju, czyli po scenach tragicznych, okrutnych występują sceny zawierające humor
• tłem scen jest natura, która zwiększa nastrój grozy
• synkretyzm stylistyczny, polegający na tym, że groza, tragizm, patos, oraz komizm występują w jednym utworze, styl potoczny i poetycki mieszają się ze sobą
• występuje wiersz biały
• język nie zawsze jest podniosły, często jest stosowana mowa potoczna, regionalizmy
• język utworu jest dostosowany do charakteru osób, lecz w monologach jest bardzo dużo metafor i porównań
• w utworze są bohaterowie wysoko urodzeni oraz niskiego pochodzenia.
• bohater Szekspira jest dynamiczny, zmienia się, jest skomplikowany pod względem psychicznym
• przewaga scen realistycznych, świat fantastyczny ma rolę pomocniczą.
• tragizm człowieka miotanego różnymi namiętnościami (psychologizm);
• imię głównego bohatera jest wymienione w tytule dramatu
• odwołanie do historii i swobodne jej modyfikowanie