Różnice między audytem a kontrolą

Sprawdź różnice między audytem a kontrolą >>

Pojęcia audyt i kontrola są często mylone. Zupełnie niesłusznie. Audyt wiąże się głównie z księgowością, z rachunkami. Natomiast kontrola jest pojęciem o wiele bardziej ogólnym i ma zastosowanie do wielu dziedzin.

Audyt

Audyt polega na ocenie danej organizacji, systemu, procesu, projektu lub produktu. Najważniejsze jest, aby ocena była niezależna.
Audyt polega na sprawdzaniu danego podmiotu pod kątem zgodności z określonymi wzorcami, standardami oraz normami prawa. Mogą być również brane pod uwagę przepisy i regulaminy wewnętrzne danej organizacji.

Historia pojęcia audyt

Słowo audyt pochodzi z łaciny. Od słowa auditor, czyli słuchacz. Pierwsze audyty przeprowadzano w starożytnym Rzymie. Audyty polegały wtedy na kontroli rachunków. Urzędnik zwany audytorem przeglądał dokumenty księgowe, co miało zapobiec utracie pieniędzy.
Audyt we współczesnym rozumieniu rozwija się od XIX wieku. Przeprowadzali go niezależni eksperci, którzy mieli sprawdzić prawdziwość obrotów finansowych danego podmiotu. Audyt miał charakter zewnętrzny.
Audyt w XX wieku, zmienił swój charakter. Audytorzy zewnętrzni zaczęli być zastępowani przez audytorów zatrudnianych przez sprawdzane firmy. Audytorów zatrudniano spośród biegłym rewidentów. Ich rolą było sprawdzanie zapisów księgowych, zgodność procedur z przepisami, skuteczność działania procedur kontrolnych.

Audyt współcześnie

Obecnie celem audytu jest bardziej usprawnienie działania organizacji, niż wyłapywanie nieprawidłowości w niej występujących. Audyt jest przeprowadzany przez audytorów wewnętrznych i zewnętrznych.
Audyt rozpoczynamy od analizy ryzyka. Natomiast podstawą badania są systemy kontroli.

Podział audytu

Audyt ze względu na przedmiot oceny można podzielić między innymi na: działalności, ekologiczny, energetyczny, etyczny, informatyczny oraz najbardziej znany finansowy.
Natomiast ze względu na miejsce, dzielimy audyt na zewnętrzny i wewnętrzny.

Kontrola

Kontrola powszechnie kojarzy się ze sprawdzaniem lub sprawowaniem kontroli. Pojęcie kontroli może być rozumiane na trzy sposoby jako: sprawdzanie czegoś, sprawowanie nadzoru nad czymś lub instytucja, której zadaniem jest sprawowanie nad czymś nadzoru.

Rodzaje kontroli

Ogólnie istnieje bardzo wiele rodzajów kontroli. Wyróżniamy np. kontrolę dostępu, kontrolę finansową. Jednak najbardziej powszechna jest chyba kontrola administracyjna.
Wyróżniamy poza tym, dwa rodzaje kontroli: kontrolę wewnętrzną i kontrolę zewnętrzną. Kontrola zewnętrzna polega na tym, że jest przeprowadzana przez organy administracji publicznej lub organ zewnętrzny.
Natomiast kontrola wewnętrzna jest przeprowadzana przez kierownika jednostki lub na jego zlecenie przez wyznaczoną przez niego jednostkę.
Ze względu na czas kontroli wyróżniamy: kontrolę wstępną, bieżąco oraz następczą. Kontrola musi być legalna, przejrzysta, jawna, gospodarna, rzetelna, celowa.

Kontrola administracyjna

Kontrola administracyjna to kontrola przeprowadzana wobec organów administracji publicznej. Tego rodzaju kontrola polega na wychwyceniu nieprawidłowości, obserwacji stanu faktycznego oraz usunięciu nieprawidłowości.
Kontrola zawsze następuje po dokonaniu przez organ administracji publicznej danej czynności. Kontrola ma charakter następczy.

Warunki kontroli

Warunki oraz skutki kontroli są szczegółowo opisane w aktach prawnych. Organ kontrolujący zazwyczaj nie ponosi odpowiedzialności za działania i nieprawidłowości poczynione przez organ kontrolowany.

Podsumowując…

Pomiędzy audytem a kontrolą występują następujące różnice:
• Audyt dotyczy księgowości;
• Kontrola ma dużo szerszy zakres
• Najpopularniejsza jest kontrola w administracji
• Zarówno audyt jak i kontrola dzielą się na wewnętrzne i zewnętrzne
• Celem audytu jest usprawnienie działania danej instytucji
• Celem kontroli jest wykrycie i zlikwidowanie nieprawidłowości
• Audyt miał swoje początki w starożytności.

Leave a Comment